مطالعه شکل و روش ساخت آثار آبگینه جرجان، سده سوم تا ششم هجری

هنر شیشه گری از دیرباز نزد ایرانیان متداول بوده است؛ اما نقطه اوج آن را می توان مربوط به سده سوم تا ششم هجری در جرجان دانست. آثار به دست آمده در این دوران، بیشتر پارچ ها و صُراحی ها هستند که طرح های متنوع دارند. با وجود اینکه تزییناتِ آثار آبگینه در دوره سلجوقی پراهمیت و در اواخر این دوران ویژگی های خاصی دارد، تاکنون بررسی و مطالعه اصولی روی شکل، تزیینات و روش ساخت آن ها انجام نشده است. در پاسخ به این پرسش که آیا آثار آبگینه سده سوم تا ششم هجری جرجان تأثیرگرفته از آثار دوران قبل است، این فرضیه مطرح می شود که این آثار به لحاظ شکل، تزیینات و شیوه ساخت، برگرفته از دوران ساسانی اند؛ بنابراین روش تحقیق در این پژوهش، تاریخی- توصیفی بوده وتلاش شده ضمن بررسی شیوه ساخت آبگینه های سده سوم تا ششم هجری شهر جرجان، روش تزیینات و اشکال آن ها نیز بررسی شود. با بررسی های انجام شده، این نتیجه به دست آمد: بیشتر آثار دوره سلجوقی تأثیرگرفته و ادامه فن و شیوه ساخت آبگینه های دوره ساسانی است که به روش دمیده در قالب و دمیدن آزاد ساخته شده اند. اما در این دوران، با افزایش تبحر هنرمندان این رشته، اعتلای کیفیت آثار تولید شده را مشاهده می کنیم.